Istnieje przekonanie, że każdy szkodnik, który niszczy nasze drewno w domu to właśnie kornik. Nie jest to prawda, gdyż istnieją także inne szkodniki, które niszczą strukturę drewna. 

 Więc jakie owady niszczą nasze drewno w domu?

KORNIKI

To potoczna nazwa dla wszystkich szkodników które uwielbiają  drewno. W rzeczywistości kornikowate to spora rodzina małych chrząszczy. W Polsce można spotkać aż 100 różnych gatunków tego szkodnika. Wszystkie te gatunki są do siebie podobne, ich wielkość zaczyna się od 1 do 9 mm długości. Mają wydłużony i walcowy kształt, są one koloru czarnego lub ciemno brunatnego. Korniki posiadają na głowie czułki zakończone buławką, co upodabnia ich do chrząszcza pospolitego którego znamy z naszych polskich łąk. 

 W drewnie najczęściej możemy spotkać larwy korników. Wyglądają podobnie do larw wielu innych gatunków. Są barwy kremowej z czarną główką, lekko wygięte oraz pozbawione odnóży. 

Gdzie żerują larwy? Ich żerowisko możemy znaleźć na głębokości 2mm, na pograniczu kory i drewna. Nie potrafią wejść głębiej, choć to w zupełności starcza by uszkodzić strukturę drewna. W efekcie prowadzi to skutecznie do obumarcia i niszczy drzewostany.  Ponieważ drewno, z którego wykonane są elementy konstrukcji domu poddane jest obróbce które pozbawia je więcej niż 2 mm powierzchni, korniki w toku obróbki zostają usunięte. Dlatego są one groźne dla drzewostanów w lesie, a nie są groźne dla tarcicy.  Porażone kornikami drewno może z powodzeniem służyć jako surowiec pod wykonanie elementów domu. Nie ma więc obawy, że konstrukcja domu może zostać naruszona. 

Kornik drukarz i kornik ostrozębny to szkodniki, których larwy powodują poważne szkody. Niezależnie od tego, czy są to małe meble, czy drewniane konstrukcje nośne – te żarłoczne szkodniki drewna nie zatrzymają się przed niczym. Tutaj dowiesz się, jak skutecznie i naturalnie zwalczać korniki i podobne szkodniki.

Co to jest kornik? Szkodniki drewna, takie jak kornik ostrozębny (Anobium punctatum) lub kornik ostrozębny (Hylotrupes bajulus), są również powszechnie określane jako korniki. Termin kornik odnosi się przede wszystkim do robakowatej larwy chrząszcza. Jak sama nazwa wskazuje, żywi się on wyłącznie drewnem. Po kopulacji dorosłe samice składają jaja w szczelinach drewna.

Podczas gdy same dorosłe chrząszcze nie sprawiają nam żadnych problemów, korniki mogą powodować ogromne uszkodzenia mebli, więźby dachowej lub drewnianej ramy prefabrykowanego domu poprzez swoją aktywność żerowania. W najgorszym przypadku uszkodzenia strukturalne mogą doprowadzić do zawalenia się budynku.

Larwy korników

Robakopodobne larwy chrząszcza kózkowatego lub chrząszcza gwoździowego są głównie określane jako korniki. Szkodniki te żerują w drewnie.

Gdzie czają się korniki?

Kornik drukarz i kornik ostrozębny są szeroko rozpowszechnione w całej Europie. Kornik atakuje głównie drewniane przedmioty i meble wykonane z litego drewna. Optymalne warunki do przetrwania znajdują w miejscach o wysokiej wilgotności i umiarkowanych temperaturach. Występuje głównie w starych, często wykorzystywanych rolniczo budynkach i piwnicach. Ponieważ kornik preferuje wilgotność drewna przekraczającą dziesięć procent, rzadko można go znaleźć w centralnie ogrzewanych pomieszczeniach.

Kornik ostrozębny uwielbia świeże drewno iglaste, dlatego najchętniej atakuje więźby dachowe i drewniane stropy wykonane ze świerku lub jodły.Z tego powodu szkodnik drewna stanowi szczególne zagrożenie dla drewnianych domów lub nowych budynków o konstrukcji szkieletowej.

Struktura kornika

Kornik pozostawia w drewnie małe otwory i tunele żerowe.

Zapobiegawcze zwalczanie kornikówIstnieją różne sposoby skutecznego zapobiegania inwazji korników: 

Upewnij się, że używane drewno jest dokładnie suche. Wynika to z faktu, że zwiększona wilgotność zwiększa ryzyko inwazji korników i innych szkodników.Nigdy nie przechowuj drewna bezpośrednio na ziemi. Zawsze umieszczaj odpowiednie paliki lub belki pod drewnem do przechowywania, tak aby deski i łaty nie miały bezpośredniego kontaktu z podłożem.W takim przypadku całkowite wyschnięcie nie będzie możliwe ze względu na niemal stałą wilgotność podłoża.W takim przypadku całkowite wyschnięcie nie będzie możliwe ze względu na niemal stałą wilgotność gleby. Ponadto przy niewielkim wysuszeniu wzrasta ryzyko infekcji grzybiczej.

Drewno należy przechowywać w przewiewnych, nasłonecznionych miejscach – najlepiej pod zadaszeniem. W takim przypadku materiał jest również dobrze chroniony przed deszczem.

Drewno używane na zewnątrz można zapobiegawczo zabezpieczyć chroniącym przed czynnikami atmosferycznymi środkiem do konserwacji drewna do użytku na zewnątrz. Chociaż takie lakiery nie zawierają żadnych środków odstraszających korniki, mają działanie hydrofobowe i chronią przed światłem.

Regularnie sprawdzaj więźbę dachową pod kątem obecności korników i wilgoci.

Gdy tylko zauważysz jakiekolwiek uszkodzenia drewnianych elementów, nie powinieneś długo zwlekać i natychmiast zwalczyć korniki.

Jak rozpoznać inwazję korników?

Inwazję korników można rozpoznać po 1 do 2 milimetrowych otworach w zaatakowanym drewnie. Inną wskazówką są drobne osady mączki drzewnej, na przykład pod meblami. Czasami można je przeoczyć gołym okiem na jasnej powierzchni. Aby upewnić się, czy mamy do czynienia z inwazją, można zastosować następującą sztuczkę: Umieść ciemną kartkę papieru lub folię w ciemnym kolorze pod możliwym zaatakowanym obszarem. Jeśli po pewnym czasie zbierze się na nim mączka drzewna, można założyć, że działają tu korniki. Obserwuj eksperyment przez kilka dni, ponieważ młode larwy często przerywają żerowanie. Duża liczba otworów i duża ilość mączki drzewnej wskazują na zaawansowaną destrukcję wewnątrz drewna. Ponieważ korniki żyją dobrze ukryte w otworach, rzadko można je zobaczyć.

Mączka drzewna jako oznaka obecności korników

Osady mączki drzewnej wskazują na inwazję kornika lub kornika ostrozębnego. Zwykle są one bardzo drobne i nie można ich rozpoznać gołym okiem.

KORNIK DRUKARZ

Kornik drukarz jest jednym z najczęściej spotykanych w Polsce przedstawicieli kornikowatych. Jest to chrząszcz o barwie ciemnobrązowej, walcowatym wyglądzie z czułkami, żeruje w łuku drewna. Jego ulubionym drewnem są drzewa takie jak świerk, modrzew, limby a rzadziej sosny czy jodła. Rozmnażanie korników drukarzy zazwyczaj odbywa się w korze, w  której samiec przygotowuje jamy. Po kopulacji samice zaczynają drążyć korytarze. Potrafią do komór lęgowych złożyć od 30 do 80 jaj, z których po dwóch tygodniach wylęgają się larwy. Ich potomstwo nie próżnuje i w efekcie zaczyna budowę kolejnych korytarzy. I tak w kółko, a raczej będą one biegły prostopadle do korytarza wydrążonego przez samicę kornika drukarza, z czasem coraz większe i szersze i sprytniejsze. Kiedy osiągną już swój poziom, dojdzie do kolejnego przeobrażenia. Zamienią się w młodego chrząszcza, który po kilku tygodniach ciężkiego wygryzania, uda się w świat. 

 Kornik drukarz skupia się tylko na drzewach osłabionych, dotkniętych chorobą, uszkodzonych i starych, powalonych przez wiatr czy śnieg. Atakuje drzewa iglaste: świerk, limbę, sosnę, jodłę. 

Jak więc widać, w kręgu zainteresowania kornika drukarza leżą jedynie drzewa znajdujące się w lesie. Drewno, które mamy w domu, jest okorowane, a więc pozbawione tej części, w której składane są jaja kornika drukarza. Zatem co niszczy drewno w naszym domu?

 Najpopularniejszy szkodnik drewna w domu nie jest wcale kornikiem

SPUSZCZEL POSPOLITY

Największym szkodnikiem drewna domowego jest spuszczel pospolity. Uwielbia miesiące w których  jest ciepło, wtedy uaktywnia się i żeruje. Szkodnik ten doskonale wie, które miejsca są najcieplejsze w naszym domu, wybiera najczęściej poddasze gdzie w okresie letnim jest najcieplej. Nie lubi miejsc takich jak piwnica, gdzie jest wilgotno i chłodno. Wybiera zazwyczaj miejsca od strony południowej ponieważ są one najlepiej dogrzane i nasłonecznione. Samica spuszczela pospolitego potrafi w ciągu swojego całego życia złożyć około 200 jaj. Jest bardzo płodna, a jej larwy zaraz po wylęgnięciu są gotowe do drążenia korytarzy. Jeśli mają odpowiednie warunki do żerowania, są zdolne do długoletniego przepoczwarzania. 

Szkodnik ten mogą przetrwać w drewnie nawet kilkadziesiąt lat, w tym czasie będzie drążyć dziury w naszym drewnie. Skutki? Najgorszym scenariuszem jest uszkodzenie konstrukcji dachu. Może doprowadzić to w efekcie do zniszczenia lub runięcia konstrukcji. Szkodnik ten stanowi bardzo duże zagrożenie dla życia mieszkańców ale i także doprowadza do kolosalnych strat materialnych. 

KOŁATEK DOMOWY

Kolejnym szkodnikiem, który żeruje w naszym drewnie jest kołatek domowy. Zasiedla się on tylko w budynkach ocieplonych. Jego larwy nie przetrwają niskiej temperatury, co wyklucza go z polskich lasów, lecz stanowi bardzo duże zagrożenie dla naszego drewna, które znajduje się w domu. Nie ma swoich upodobań, uwielbia wszystkie gatunki drewna od liściastych po iglaste. Przez co sprawia, że staje się najbardziej żarłocznym szkodnikiem. Jeśli chodzi o jego wymagania temperaturowe, nie potrzebuje wysokich. Wystarczy mu ok 20-23 C, uwielbia dużą wilgotność. Nie znajdziemy go na poddaszu lecz w piwnicy, gdzie jest dla niego idealne środowisko do żerowania. Stanowi on największe zagrożenie dla zabytkowych budynków ale także dla przedmiotów takich jak zabytkowe obrazy, rzeźby czy antyczne meble. Po starciu z kołatkiem, mogą zostać one doszczętnie zniszczone. Jednak nie tylko antyczne rzeczy stają się dla niego celem ale również podłogi i konstrukcja domu.  Charakterystyczny odgłos kołatania w drewnie, można szybko zlokalizować w pobliżu drewna. Ten odgłos świadczy o kopulacji szkodników, lecz może zostać on również pomylony z odgłosami larw spuszczela, który drąży swoje korytarze. Dlatego ciężko jest odróżnić który szkodnik właśnie zaatakował nasze drewno. Jedyną metodą identyfikacji jest poczekanie do zimy, jeśli odgłos ten ustąpi, oznacza to, że mamy do czynienia z spuszczelem. Larwy spuszczela w niskich temperaturach zapadają w stan podobny do snu zimowego, a kołatki dalej żerują dalej.

MIAZGOWIEC PARKIETOWIEC

Tym razem mamy tutaj szkodnika drewna liściastego. Miazgowiec parkietowiec smakuje się w drzewie takim jak orzech, jesion a nawet dąb. Idealne środowisko stanowi dla niego zarówno las jak i nasz dom. Potrafi przetrwać niskie temperatury zarówno zimą jak i jesienią. W naszym domu atakuje wszystko co jest z drewna liściastego. Zazwyczaj są to ramy okna, podłogi, meble, schody itp. Ze względu na dobrą temperaturę jaka znajduję się w naszych domu, jego żerowanie wzrasta. Miazgowiec preferuję temperatury pokojowe, o wilgotności 10-20%. Samice potrafią odpowiednio dobrać sobie idealny gatunek drewna, który nadaje się do złożenia jaj i jest ich ulubioną pożywką. Dom staje się dla nich środowiskiem naturalnym w którym czują się jak u siebie w domu, co powoduje, że nasze meble stają się ich głównym celem. 

WYSCHLIK GRZEBYKOROŻNY

To kolejny owad, który atakuje drewno. Pochodzi z tej samej rodziny co kołatek. Wyschlik grzebykorożny lubuje się zarówno w drewnie pochodzenia liściastego jak i iglastego. Lecz musi być to drewno, które wcześniej zostało obrobione. Odpowiednia temperatura dla jego rozwoju to 20-25 C, a wilgotność wynosi 60-70%. Zazwyczaj szuka drewna, w którym zaczęły rozwijać się grzyby, lub dochodzi do ich rozkładu. Drewno, które zostaje najczęściej zaatakowane przez tego szkodnika, znajduje się w piwnicach, szopach lub garażach. Jest on zagrożeniem dla drewnianych elementów domu takich jak: meble, boazerie, podłogi. Jego szybki rozwój ale i także szybka możliwość rozmnażania doprowadza do szybko postępujących zniszczeń. 

ZWALCZANIE KORNIKÓW

Po pierwsze należy na początku zidentyfikować typ problemu. Przed rozpoczęciem zwalczania korników, upewnijmy się, że drewno zostało zasiedlone przez owady. Bywa tak, że obecność ich jest ciężka do identyfikacji od razu. Dowodem dopiero stają się otwory które zostały przez nich wydrążone. Stuprocentową pewność da nam obecność dorosłych osobników oraz larw, jednak zazwyczaj możemy je zobaczyć dopiero po rozłupaniu drewna. Możemy też przyłożyć ucho do drewna, może uda nam się wtedy uchwycić charakterystyczne dźwięki żerowania. 

Jakie środki zaradcze pomagają?Im szybciej rozpoznasz i zwalczysz inwazję korników, tym większe szanse na sukces. Ponieważ biologiczne zwalczanie korników jest lepsze dla ludzi, zwierząt i środowiska, środki domowe powinny być zawsze pierwszym wyborem. Tutaj znajdziesz przegląd skutecznych biologicznych środków i metod zwalczania korników.

Pierwsza wskazówka: wysusz wilgoć w drewnie

Aby w naturalny sposób przeciwdziałać zwierzętom lubiącym wilgoć, dobrym pomysłem jest umieszczenie dotkniętych nią drewnianych przedmiotów w centralnie ogrzewanym pomieszczeniu na dłuższy czas. Pozwoli to drewnu wyschnąć w spokoju. Korniki giną, gdy tylko wilgotność drewna spadnie poniżej dziesięciu procent.

Druga wskazówka: Zwalczanie korników za pomocą ciepła

Mniejsze kawałki drewna można umieścić w piekarniku. Aby to zrobić, ustaw piekarnik na 60 stopni Celsjusza i pozostaw go włączony na około godzinę. Większe meble można umieścić w saunie na kilka godzin. Temperatury tak niskie jak 55 stopni Celsjusza zabiją chrząszcze żywiące się drewnem. Ale uważaj: nie umieszczaj w saunie drewna, które jest zbyt wilgotne. W przeciwnym razie ogrzewanie może spowodować małe pęknięcia w drewnie.

Jeśli nie masz dostępnej sauny, możesz również umieścić większe kawałki drewna na zewnątrz w palącym słońcu w ciepłe lato. Przedtem należy owinąć uszkodzone meble czarną folią, aby jeszcze szybciej ogrzać je do pożądanej temperatury.

Uszkodzenia spowodowane przez korniki Pomocne w zwalczaniu korników: Wystaw drewno zaatakowane przez szkodniki na ciepłe światło słoneczne. 

Trzecia wskazówka: Zwalczanie korników za pomocą zimna

Podobnie jak ciepło, leczenie zimnem jest również skuteczne w zwalczaniu korników i innych korników. Umieść zaatakowane drewniane przedmioty w zamrażarce. Większe meble można umieścić na zewnątrz przy suchej pogodzie w temperaturze co najmniej minus dziesięciu stopni Celsjusza.

Czwarta wskazówka: żołędzie również pomagają w walce z chrząszczem gwoździowym

Inną biologiczną metodą zwalczania korników jest rozrzucanie żołędzi. W tym celu należy umieścić kilka z nich wokół otworów wywierconych przez zwierzęta. Korniki są magicznie przyciągane przez zapach owoców drzewa. Opuszczają one zaatakowany kawałek drewna, aby wwiercić się w żołędzie i kontynuować tam swoje żerowanie. Ułatwia to usunięcie chrząszczy z domu.

Piąta wskazówka: Zwalczanie korników za pomocą soli borowej

Leczenie solą borową również pomaga zarówno zapobiegać, jak i zwalczać irytujące korniki. Ponieważ jednak sól mineralna nie może wniknąć wystarczająco głęboko w drewno, aby dotrzeć do zwierząt, korniki będą nadal powodować szkody przez pewien czas. Dopiero gdy cały owad wejdzie w kontakt z solą, zaczyna ona w pełni działać.

Szósta wskazówka: pozbądź się korników za pomocą cebuli Cebula stała się wypróbowanym i przetestowanym domowym środkiem przeciwko kornikom. Pokrojoną cebulą należy natrzeć drewno, które ma zostać poddane zabiegowi – mówi się, że jej zapach działa odstraszająco na korniki. Jednak rośliny z rodzaju por pomagają tylko przy niskiej presji szkodników.

 Siódma wskazówka: Amoniak i alkohol przeciwko kornikom

Ostry zapach amoniaku również pomaga zwalczać korniki. Należy jednak postępować ostrożnie, nosić odzież ochronną i odpowiednio wietrzyć, ponieważ opary nie są całkowicie nieszkodliwe. Umieść płytkie naczynie z amoniakiem na zaatakowanym meblu lub posmaruj go nim. Następnie zawiń go w folię tak szczelnie, jak to możliwe. Kilka dni po zabiegu korniki zginą od oparów. Uwaga: W przypadku tej metody twarde drewno czasami ma tendencję do odbarwiania się. Postępuj w ten sam sposób z alkoholem.

Jak pozbyć się korników i innych drewnojadów???

Identyfikacja szkodnika, który zasiedlił nasze drewno to już połowa sukcesu ale jego  skuteczne zwalczanie jest bardzo trudne i wymaga zaangażowania. Liczy się także odpowiednia wiedza i doświadczenie.

Oczywiście istnieją także domowe sposoby na to jak zwalczać szkodniki, są to na przykład nacieranie powierzchni mebli cebulą lub wstrzykiwanie w otworki w drewnie terpentyny. Trudno wypowiadać się jednak o skuteczności takich sposobów. W większości przypadków, jeśli drewno rzeczywiście zostało zainfekowane, może ono okazać się już zupełnie bezużyteczne.

Najlepiej zwrócić się do profesjonalnej firmy, która świadczy tego typu usługi. Mamy wtedy pewność, że problem został prawidłowo zidentyfikowany, a metoda walki ze szkodnikami drewna dobrana do ich gatunku. Specjaliści zastosują jeden ze skutecznych sposobów walki ze szkodnikami. Najczęściej wykorzystują oni metodę gorącego powietrza, metodę mikrofal, bądź też metodą chemiczną. 

Budując nasz nowy dom którego elementy poddawane są obróbce termicznej a następnie mechanicznej i w odpowiedni sposób go zabezpieczając mamy gwarancję że ochronimy naszą konstrukcje na wiele lat przed naturalnymi przeciwnikami naszego drewnianego domu.